Kiwi ze skórką – czy można je tak jeść i czy to zdrowe?

Kiwi można jeść razem ze skórką – jest ona jadalna i pełna cennych składników odżywczych. Włochata warstwa nie jest szkodliwa, a wręcz zawiera dużo błonnika i przeciwutleniaczy. Warto wiedzieć, jak przygotować owoc, by jedzenie kiwi ze skórką było nie tylko zdrowe, ale i przyjemne.

Czy można jeść kiwi ze skórką?

Kiwi można jeść ze skórką – nie zawiera ona żadnych szkodliwych substancji ani toksyn, które wykluczałyby jej spożywanie. Ze względu na swoją strukturę jest jadalna w całości, choć bywa nieprzyjemnie włochata i twarda, co sprawia, że wiele osób ją odrzuca. Jedzenie kiwi wraz ze skórką nie stanowi zagrożenia dla zdrowia u większości ludzi, jeśli owoc zostanie dokładnie umyty przed spożyciem.

Badania wykazują, że skórka kiwi jest nie tylko bezpieczna, ale może nawet wzbogacić dietę o dodatkowy błonnik i antyoksydanty, których zawartość w skórce bywa znacznie wyższa niż w samym miąższu. Zgodnie z analizą opublikowaną w „Food Chemistry”, skórka kiwi w 1 g może zawierać nawet do 50% więcej błonnika niż ta sama ilość miąższu. Dobrze jednak mieć na uwadze, że owoce kiwi często są poddawane działaniu środków ochrony roślin podczas uprawy. Dlatego przed zjedzeniem ze skórką należy dokładnie umyć owoc szczoteczką pod bieżącą wodą.

Dla osób z wrażliwymi dziąsłami lub skłonnością do podrażnień mechanicznych, włochata faktura skórki może być nieprzyjemna. Można ją zmiękczyć, nacierając owoc szczotką lub krótko sparzając wrzątkiem, co pomaga także usunąć część włosków. Sięgnięcie po odmiany kiwi o cieńszej, mniej włochatej skórce (takie jak kiwiberry lub kiwi gold) również sprawia, że jedzenie owocu razem ze skórką jest wygodniejsze.

Jakie wartości odżywcze ma skórka kiwi?

Skórka kiwi zawiera znacznie więcej błonnika niż miąższ – w 100 g skórki znajduje się aż 9–16 g błonnika, podczas gdy w miąższu jest go średnio około 2–3 g na 100 g produktu. Dodatkowo to właśnie warstwa zewnętrzna obfituje w antyoksydanty, szczególnie polifenole, luteinę oraz witaminę E, której stężenie w skórce może być nawet trzykrotnie wyższe niż w samym miąższu. Skórka kiwi to również bardzo dobre źródło folianów, potasu i cynku.

Dla porównania wartości odżywcze skórki i miąższu kiwi przedstawia poniższa tabela:

Z tabeli wynika, że skórka kiwi potrafi znacząco przewyższać miąższ pod względem zawartości błonnika, polifenoli oraz witaminy E. Największe różnice dotyczą błonnika oraz związków antyoksydacyjnych, które wspierają zdrowie jelit i odporność. Skórka zawiera również większe ilości niektórych mikroskładników, które rzadko pojawiają się w innych częściach owocu.

Czy jedzenie kiwi ze skórką jest zdrowe i bezpieczne?

Jedzenie kiwi ze skórką jest uznawane za bezpieczne dla większości osób, o ile owoc zostanie dokładnie umyty. Skórka kiwi nie jest toksyczna i może stanowić dodatkowe źródło błonnika pokarmowego oraz antyoksydantów, jednak jej spożywanie może powodować dyskomfort u osób wrażliwych na strukturę lub alergie pokarmowe. W badaniach naukowych nie wykazano szkodliwego wpływu naturalnych składników skórki kiwi na zdrowie. Zwraca się jednak uwagę na możliwość obecności pozostałości pestycydów, dlatego szczególnie zaleca się wybieranie owoców z upraw ekologicznych lub bardzo dokładne mycie przed spożyciem.

Jeszcze jednym aspektem bezpieczeństwa jest ryzyko wystąpienia reakcji alergicznych. Kiwi, w tym jego skórka, należy do owoców o stosunkowo wysokim potencjale alergizującym, zarówno u dzieci, jak i dorosłych. Kontakt drobnych włosków ze skórki z błoną śluzową jamy ustnej może nasilać objawy uczulenia – takie jak świąd, mrowienie lub opuchlizna w ustach oraz gardle – zwłaszcza u osób ze zdiagnozowaną alergią na kiwi lub inne owoce egzotyczne.

Zwraca się uwagę na składniki, które dostarczane są właśnie w skórce, a nie w miąższu. Zgodnie z analizami laboratoryjnymi, skórka kiwi zawiera znacznie więcej błonnika nierozpuszczalnego, polifenoli oraz witaminy E niż sam miąższ, co może pozytywnie wpłynąć na układ trawienny i obniżenie poziomu cholesterolu. Poniżej przedstawiono porównanie najważniejszych składników odżywczych kiwi ze skórką oraz bez niej, na 100 g produktu:

Jak wynika z powyższej tabeli, spożywanie kiwi ze skórką znacząco zwiększa podaż kluczowych substancji bioaktywnych. Osoby z wrażliwym przewodem pokarmowym lub problemami trawiennymi mogą jednak odczuwać trudności w strawieniu większych ilości błonnika z tej części owocu.

Jak przygotować kiwi do jedzenia ze skórką?

Aby jeść kiwi ze skórką, należy je przede wszystkim bardzo dokładnie umyć, ponieważ na powierzchni owocu mogą znajdować się pestycydy lub drobinki brudu. Najlepiej myć kiwi pod bieżącą, ciepłą wodą, delikatnie szczotkując skórkę miękką szczoteczką lub gąbką, aby usunąć meszek i ewentualne zanieczyszczenia. Do mycia można użyć dedykowanych preparatów do owoców albo klasycznej sody oczyszczonej, co sprzyja eliminacji pozostałości środków ochrony roślin.

Po dokładnym umyciu kiwi warto lekko osuszyć papierowym ręcznikiem. Jeśli skórka wydaje się zbyt twarda lub włochata, można masować owoc w dłoniach lub przez chwilę potrzymać w letniej wodzie – poprawi to jej miękkość i łagodność w smaku. Niektórzy polecają również krótko sparzyć kiwi wrzątkiem, dzięki czemu włoski na skórce stają się mniej wyczuwalne.

Lepszym rozwiązaniem może być krojenie kiwi na cienkie plasterki lub ćwiartki – taki sposób serwowania sprawia, że skórka jest mniej zauważalna podczas jedzenia, a konsystencja owocu staje się bardziej przyjemna. Jedzenie kiwi w całości, razem ze skórką, jest szczególnie polecane przy odmianach o cieńszej, mniej włochatej skórce, na przykład „kiwi gold”.

Kto nie powinien jeść kiwi ze skórką?

Osoby z alergią na kiwi pod żadnym pozorem nie powinny jeść tego owocu ze skórką. Skóra kiwi zawiera znacznie większe stężenie potencjalnych alergenów białkowych niż miąższ, a spożycie jej przez osoby nadwrażliwe może prowadzić do gwałtownych reakcji alergicznych, takich jak obrzęk gardła, trudności w oddychaniu czy pokrzywka. Szczególnie narażone są osoby z alergią na lateks, ponieważ obecne w kiwi białka wykazują zjawisko reakcji krzyżowych.

Problematyczne może być jedzenie kiwi ze skórką również dla osób z wrażliwym przewodem pokarmowym lub chorobami żołądka, takimi jak zespół jelita drażliwego, wrzody, refluks czy stany zapalne żołądka. Włóknista i szorstka struktura skórki może podrażniać śluzówkę przewodu pokarmowego, prowadząc do bólu, wzdęć lub biegunek. U dzieci trzeba zachować szczególną ostrożność – skórka kiwi może stanowić zagrożenie zadławieniem się, zwłaszcza jeśli spożywana jest w dużych kawałkach bez wcześniejszego rozdrobienia.

Skórka kiwi może być bogata także w pozostałości pestycydów i środków ochrony roślin, dlatego osoby szczególnie wrażliwe na chemikalia lub z obniżoną odpornością, na przykład kobiety w ciąży, osoby starsze czy pacjenci onkologiczni, powinni unikać spożywania kiwi ze skórką, jeśli nie mają pewności co do sposobu uprawy i przechowywania owoców. Skórka staje się bezpieczniejsza do spożycia po bardzo dokładnym umyciu szczoteczką pod bieżącą wodą, ale nie eliminuje to całkowicie ryzyka.

Nie jest też zalecane jedzenie kiwi ze skórką pacjentom po operacjach przewodu pokarmowego ani osobom z problemami z przełykaniem, ponieważ włókna mogą drażnić rany pooperacyjne lub powodować trudności w przełykaniu. Dla wszystkich wymienionych grup bezpieczniejszym wyborem będzie spożywanie wyłącznie obranych owoców kiwi.

Jakie są zalety i wady jedzenia kiwi ze skórką?

Jedzenie kiwi ze skórką to prosty sposób na zwiększenie dostarczanej ilości błonnika i antyoksydantów – właśnie w cienkiej, pokrytej włoskami skórce znajduje się ich znacznie więcej niż w miąższu. Skórka kiwi zawiera nawet trzy razy więcej witaminy E oraz spore ilości polifenoli, które mogą mieć wpływ na ograniczenie stresu oksydacyjnego w organizmie. Nie każdemu jednak przypadnie do gustu taki sposób spożywania kiwi – głównie ze względu na szorstką teksturę skórki i lekko gorzkawy smak.

Do najważniejszych zalet i wad jedzenia kiwi ze skórką należą:

• większa ilość błonnika pokarmowego niż w oczyszczonym owocu, co korzystnie wpływa na pracę jelit,
• wyższy poziom przeciwutleniaczy, takich jak witamina C, E i polifenole, wspierających ochronę komórek,
• potencjalnie trudna do strawienia tekstura skórki, która u niektórych może powodować dyskomfort trawienny,
• ryzyko obecności pozostałości pestycydów lub brudu na powierzchni skórki, jeśli owoc nie został dokładnie umyty,
• nieprzyjemne doznania smakowe i uczucie szorstkości w ustach dla osób wrażliwych,
• większe prawdopodobieństwo podrażnienia błony śluzowej jamy ustnej u osób z alergiami lub nadwrażliwością na aktynidynę – enzym obecny w kiwi.

Wiedza o tych czynnikach ułatwia ocenę, czy warto sięgać po kiwi ze skórką i pozwala unikać go w przypadku nietolerancji. Dokładne mycie pod bieżącą wodą lub użycie szczoteczki pomaga w efektywnym usunięciu większości zanieczyszczeń ze skórek.

Zestawienie najważniejszych parametrów zdrowotnych w odniesieniu do kiwi spożywanego ze skórką i bez niej prezentuje poniższa tabela:

Porównanie pokazuje, że spożywanie kiwi ze skórką wyraźnie podnosi ilość błonnika, witaminy E oraz polifenoli w codziennej diecie. Dla wielu osób najważniejsze okażą się jednak kwestie smaku i własnej tolerancji na obecność skórki.